جامعه شناسی صلح

این سمینار در سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان برگزار شد و در دو پنل تئوریک و تاریخی و با حضور دکتر عباس نعیمی جورشری و استاد هوشنگ عباسی به بررسی نظام های فرهنگی و سیاسی گیلان باستان پرداخت.
در پنل تئوریک، ابتدا به تعریف مفهوم دولت بعنوان سازمانی مشخص که اجازه دارد در قلمروی معین و بر جمعیتی مشخص، حکم براند، پرداخته شد و نظریات جامعه شناسی دولت در دو دسته تضادگرایان و وفاق گرایان مطرح گردید.
در این سمینار مطرح شد: تفاوت اصلی این دو دیدگاه در این است که تضادگرایان ساختار جامعه را متکی بر تضاد و کشمکش می بینند در حالی که وفاق گرایان جامعه را در حال بازسازی به سمت تعادل تحلیل میکنند.
اما این تعاریف در حوزه  دولت های مدرن کاربرد دارند.برای تبیین جامعه پیشامدرن گیلان باستان استفاده از نظریه تکاملی کنت کاربرد بیشتری دارد.

طبق نظر کنت، جوامع مراحل ربانی، ماورالطبیعه و اثباتی را طی میکنند و گیلان باستان اساسا در حیطه مرحله ربانی قرار میگیرد و ساختار آن دارای دو نماینده روحانیت و نظامیان بعنوان طبقات مسلط بر جامعه هستند. حاکمیت بینش مالکانه مشخصه جوامع ساده و فاقد دولت است و مقوله قانون با سنن و روابط خونی گره خورده است.
براساس نظریه عصبیت ابن خلدون نیز نظام سیاسی مبتنی بر طایفه و گره خورده با خون هستند. علی رغم اینکه در ساختار جوامع ساده، کشمکش متوالی در بین طایفه ها بر سرمسایل مختلف وجود داشته است اما در صورت وجود عامل تهدید، انسجام هم رخ می دهد.بنابراین با هردورویکرد تضاد گرایان و وفاق گرایان میتوان به تببین نظام سیاسی در گیلان باستان پرداخت.
عباس نعیمی معتقد بود نظام سیاسی در گیلان باستان با توسل به بخش ربانی نظریه کنت و همینطور تلفیقی از نظری وفاق گرای پارسونز برای و نظریه تضادگرای هژمونی گرامشی قابل توضیح است. مباحث ابن خلدون نیز بحث را تکمیل می کند.در بخش تاریخی سمینار نیز، ابتدا به تعریف فرهنگ بعنوان مجموعه ای از دستاوردهای مادی و معنوی بشر که در طول تکامل تاریخی به دست آمده، اشاره شد.
کاوش های چند دهه اخیر در حوزه باستان شناسی و تاریخ اطلاعات خوبی را از گیلان باستان در اختیار محققان قرار داده است. بر این اساس تمدن گیلان بیش از ۷۰۰۰سال تخمین زده میشود. کاسپی ها بعنوان اولین قومی بودند که در ای منطقه زندگی میکرده اند و به مرور زمان اقوام مختلفی را از تمام نقاط فلات مرکزی ایران در خود جای داده است. دانش کشاورزی کاسپی ها از ۴۰۰۰سال قبل از میلاد حتی به سایر نقاط هم گسترش یافته است.
هوشنگ عباسی معتقد بود از نظام سیاسی حاکم بر این منطقه اطلاعات دقیقی در دسترس نیست اما قول مشهورتر حاکی از اداره شورایی و یا اداره به صورت سلطان نشین های کوچک است.